خود آموز خود اندیشی (۷۳۳)

شین میم شین

باب دوم

در احسان

حکایت پانزدهم

(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۶۷ ـ ۶۸)

ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم!

در ذکر حاتم کسی باز کرد

دگر کس ثنا گفتن آغاز کرد

حسد مرد را بر سر کینه داشت

یکی را به خون خوردنش برگماشت

که تا هست حاتم در ایام من

نخواهد به نیکی شدن، نام من

معنی تحت اللفظی:

جلوی پادشاه کریم و بخشنده

نام و آوازه حاتم طایی بر زبان آمد.

شاه کریم

نسبت به حاتم حسودی اش شد و دلش از کین حاتم پر گشت

و

قاتلی به سراغش فرستاد.

چون وجود حاتم را مانع شهرت خود به بخشندگی دید.

سعدی

در این بند شعر،

به تصویر جهنم جامعه فئودالی می پردازد،

جامعه ای که مشتی درنده تهی مغز خود خواه خود مرکزبین اداره جامعه را به عهده دارند

و

برای فرونشاندن غرایز طبیعی خویش،

از هیچ جنایتی کوتاهی نمی کنند.

این وضع و حال هنوز هم ادامه دارد و چه خون بیهوده که بر زمین ریخته نمی شود.

امیر یمن

هم

اسیر جادوی نیکنامی است،

انسانواره ای

است،

یک بعدی، حسود، خود خواه، نامجو و خونریز.

قهرمانان سعدی

موجوداتی وحشی، ابله، انسان ستیز و تهوع آورند.

پادشاه بخشنده در یمن

به دلیل نام جوئی،

فرمان قتل انسان خیر و شریفی را صادر می کند.

چنین موجودات انسان ستیزی

نه قابل ستایش و نه سرمشق دیگران باید باشند.

ادامه دارد.